مکمل های ترموژنیک تا چه اندازه سوخت و ساز را بالا می برند؟
گردآوری و ترجمه: داود بیات
مکمل های ترموژنیک، مکمل های به اصطلاح چربی سوزی هستند که حاوی ترکیبات محرک مانند کافئین بوده و با هدف افزایش نرخ متابولیسم (سوخت و ساز) و افزایش کالری سوزی و در نتیجه ایجاد کسری کالری و چربی سوزی مصرف می شوند.
اما بر گردیم به سوال: مکمل های ترموژنیک تا چه سوخت و ساز را افزایش می دهند ؟ پاسخ این سوال 8 درصد است، که در نتیجه آزمایش های دکتر بیل کمپبل و همکارانش به دست آمده است (آی دی یا شناسه پاب مد این پژوهش ها در انتها ذکر می شود تا در صورت تمایل بتوانید آنها را پیدا کنید و بخوانید).
خب، گفتیم هشت درصد؟ درصد خوبی به نظر می رسد، این طور نیست؟؟ بیایید با هم حساب کنیم ببینیم این درصد در عمل چه تاثیری می گذارد!
فرض کنیم که علی یک ورزشکار بدنساز تفریحی با وزن حدود صد کیلوگرم است که سوخت و ساز استراحتی (RMR) او معادل دو هزار کیلو کالری می باشد؛ یعنی سوخت و ساز استراحتی او در در هر ساعت از شبانه روز معادل حدود 85 کالری خواهد بود. پس با این حساب، هشت درصد افزایش باعث می شود تا نرخ سوخت و ساز استراحتی این فرد از 2000 به 2160 افزایش پیدا کند که بسیار عالی به نظر می رسد. اما، یک لحظه صبر کنید، این پژوهش ها نشان داده اند که این رقم افزایش سوخت و ساز فقط برای سه ساعت اتفاق می افتد، نه کل 24 ساعت!
پس اگر علی مثل روش رایج دو بار در روز از چربی سوز استفاده کند، سوخت و سازش برای دو بازه زمانی حدود سه ساعته، یعنی کلاً شش ساعت به میزان 8 درصد افزایش خواهد یافت: پس فقط کالری مربوط به سوخت و ساز استراحتی آن شش ساعت (معادل 500 کالری) است که 8 درصد افزایش می یابد؛ و این می شود معادل حدود 40 کالری در شبانه روز و 1200 کالری در یک ماه مصرف چربی سوز!
با کمی دقت متوجه می شوید که این کالری زیادی نیست. درست به همین دلیل هم هست که ما اصرار داریم که هیچ مکملی برای چربی سوزی معجزه نمی کند و در واقع رژیم حرف اول را می زند. حالا این سوال پیش می آید که آیا اصلاً مکمل های چربی سوز اثری بر جا می گذارند؟ مسلماً اثر می گذارند که آن هم به شکل افزایش سوخت و ساز استراحت برای چندین ساعت پس از مصرف است. آیا این اثر منجر به چربی سوزی می شود؟ اگر همه شرایط یکسان حفظ شود و شما سوخت و ساز استراحتی را افزایش دهید، مسلماً به مرور زمان چربی از دست خواهید داد. در حالی که چربی سوزهای ترموژنیک توانایی بالقوه این کار را دارند، اما همان طور که در عمل دیدید مقدار آن محدود است. در واقع، اگر چربی سوزی اتفاق بیفتد، بخشی از آن هم به خاطر تاثیر کافئین و دیگر ترکیبات بر سرکوب اشتها خواهد بود. البته، باید توجه داشته باشید که در برخی پژوهش های دیگر که از مکمل های ترموژنیک ترکیبی حاوی کافئین، سینفرین، یوهیمبین، عصاره چای سبز و ... استفاده کرده اند، درصد افزایش سوخت و ساز تا نزدیک به 20 درصد نیز گزارش شده است که در مقایسه با دو پژوهش منبع این مقاله، رقم نسبتاً چشمگیرتری است.
به طور کلی، توصیه می شود که مصرف چربی سوز را به عنوان نقطه شروع رژیم خود در نظر نگیرید و حتماً در ابتدا با ورزش و رژیم اصولی شروع کنید. پس از آن است که در صورت تمایل می توانید برای تحریک بیشتر بدن به چربی سوزی به سراغ مکمل ها بروید. در مورد ورزشکاران رقابتی پرورش اندام و رشته های زیرمجموعه آن البته قضیه کمی فرق می کند، چون در مراحل پایانی آماده سازی واقعاً هر ذره چربی سوزی بیشتر و کاهش اشتهای بیشتر برای این ورزشکاران حائز اهمیت است. پس در اینجا ارزش مصرف چربی سوز می تواند بیشتر باشد.
منابع مورد اشاره در متن:
PMID: 27034624
PMID: 27042166